Η Φιλαρμονική Σχολή Ληξουρίου Πάλλης Κεφαλλονιάς, ιδρύθηκε το 1836, από τον Πέτρο Σκαρλάτο διακεκριμένο μουσουργό. Ιδρυτικά μέλη ήταν αξιόλογοι νέοι του Ληξουρίου, μεταξύ των οποίων και ο ποιητής και στοχαστής Ανδρέας Λασκαράτος.
Σκοπός του σωματείου είναι: “Η δωρεάν διδασκαλία και εκπαίδευσις των νέων, αμφοτέρων των φύλων, εκ της Επαρχίας Πάλης καταγομένων, φωνητικής και οργανικής μουσικής, την συντήρησιν μουσικού σώματος και την διατήρησιν της μουσικής παραδόσεως εν Ληξουρίω και εν τη Επαρχία Πάλης γενικώτερον”
Είναι το αρχαιότερο Σωματείο στην περιοχή και η πρώτη χρονολογικά ιδρυθείσα Φιλαρμονική στην Ελλάδα.
Το 1839, πιεζόμενη από απαγορεύσεις της Βρετανικής Προστασίας, ανέστειλε τις δραστηριότητές της, διότι οι μαθητές αρνήθηκαν να παιανίσουν τον Αγγλικό Ύμνο. Αναδιοργανώνεται και πάλι από τον Πέτρο Σκαρλάτο το 1855 και διευθύνεται από αυτόν έως το 1863.
Μαέστροι στην Σχολή, εκτός του ιδρυτού της, αναφέρονται οι Ιταλοί Olivieti, o γνωστότερος Crica, o Caradoti, ο Σπύρος Μπίτσης (1836), ο Uberto Percola (1901-1902), ο Αναστάσιος Ρομπότης, ο Σπύρος Ζερβός, κ.α.
Το 1900 όταν στο Ληξούρι έπεσε λιμός, λόγω της δραματικής μείωσης της παραγωγής σταφίδας που προκάλεσε ο «περονόσπορος», η Φιλαρμονική συνέχισε να λειτουργεί.
Χαρακτηριστικό και το δίστιχο του σατυρικού της εποχής Γεώργιου Μολφέττα: «…. και σ’ εκείνο το Ληξούρι, πού ‘ναι πείνα γενική / όλη μέρα στιουν τα ξύλα, να σονάρ’ η Μουσική….».
Το 1910 η Φιλαρμονική ιδρύει και λειτουργεί εσπερινή Σχολή Απόρων Παίδων και Εφήβων, για τα παιδιά των φτωχών οικογενειών, που δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση της εποχής.
Το 1947 εν μέσω της μεταπολεμικής φτώχειας και του εμφύλιου πολέμου, η Φιλαρμονική εγγράφει γύρω στα 60 παιδιά, τα οποία με ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα εκπαίδευσης που ακολουθήθηκε από τον μαέστρο τους Χρήστο Τσέκο, θα εξελιχθούν σε μία από τις καλύτερες μπάντες της εποχής εκείνης.
Το 1953, όταν οι σεισμοί ισοπέδωσαν μεν το Ληξούρι, η Φιλαρμονική ανασύροντας κυριολεκτικά, όργανα και στολές από τα ερείπια, συνέχισε να ομορφαίνει και να φέρνει αισιοδοξία στην ζωή των σεισμόπληκτων, με τις πρόβες και εμφανίσεις της.
Το 1982 βραβεύεται από την Ακαδημία Αθηνών, «… ότι επί μακρά έτη επομένη τη λαμπρά των Ιονίων Νήσων παραδόσει ευδοκίμως την μουσικήν παιδείαν θεραπεύει…».
Το 2014 η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών ανέλαβε την αποκατάσταση- ανακατασκευή του κτιρίου της από τις ζημιές που προκάλεσαν οι δίδυμοι σεισμοί.
Τον Νοέμβριο του 2018, μαζί με την Φιλαρμονική Ορχήστρα του Δήμου Καλαμαριάς, στο Ληξούρι ερμηνεύουν το “¨αξιον εστί” του Οδυσσέα Ελύτη και το Πνευματικό εμβατήριο του Άγγελου Σικελιανού.
Τον Ιούλιο του 2019, φιλοξενεί στο Ληξούρι το 4ο Συνέδριο της Ελληνικής Φιλαρμονικής Εταιρίας.
Η μακραίωνη παρουσία της είναι πλέον παράδοση για το Ληξούρι και την Επαρχία Πάλλης, ενώ παράλληλα έχει συμμετάσχει και σε εκδηλώσεις, εκτός Κεφαλλονιάς, στην Αθήνα, Άμφισσα, Ζάκυνθο, Μεσολόγγι, Ρόδο, Πάτρα, Κέρκυρα.
Μέχρι την εφαρμογή των μέτρων κατά της πανδημίας, οπότε ανέστειλε την λειτουργία της, μουσικό σώμα (μπάντα) και μαθητές (Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου, φοιτητές, επαγγελματίες και επιστήμονες), υπερέβαιναν τους 100.
Οι πόροι της Φιλαρμονικής Σχολής Ληξουρίου (που μόλις επαρκούν για τις στοιχειώδεις λειτουργικές της ανάγκες), προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από τις συνδρομές των 400 περίπου μελών της, καθώς και τις κατά καιρούς χορηγίες ευαγών ιδρυμάτων και εφοπλιστικών εταιριών.